WILDE PALING UIT DE RIVIEREN BEVAT TEVEEL DIOXINE.

ADVIES SPORTVISSERIJ NEDERLAND: EET GEEN PALING UIT DE RIVIER.

14 maart 2007 - Nieuwsbericht Voedsel en Waren Autoriteit - Twee procent van de paling die in Nederland op de markt verschijnt, namelijk de wilde paling uit de grote rivieren, bevat zoveel dioxineachtige stoffen dat langdurige consumptie ervan voorkomen moet worden. De Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) trekt die conclusie op basis van een onderzoek, uitgevoerd in opdrach van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit ILNV), en de risicobeoordeling van het bureau Risicobeoordeling van de VWA die op verzoek van LNV is uitgevoerd. Mocht uit nader onderzoek blijken dat paling uit de grote rivieren niet door de visserijsector uit de voedselketen wordt geweerd, dan zal de VWA bij de minister van LNV en VWS verzoeken de mogelijkheden van vangstbeperking te onderzoeken.

Gekweekte paling wel veilig.

De paling die in de grote rivieren wordt gevangen maakt slechts een klein deel uit van de paling die in Nederland wordt gegeten (2%). Het merendeel van de paling die in Nederland wordt verkocht is afkomstig van viskwekerijen (95%). Eerder uitgevoerd onderzoek wijst uit dat kweekpalingen wel aan de productnormen voldoen. Over wilde paling uit andere wateren dan de grote rivieren bestraat het vermoeden dat de dioxine-gehalten lager zijn dan in de grote rivieren maar er bestaan te weinig gegevens om daarover goed onderbouwde uitspraken te kunnen doen.

Het onderzoek.

De onderzoeksinstituten IMARES en RIKILT (Wageningen UR) hebben in opdracht van LNV onderzoek verricht naar dioxines en dioxineachtige PCB’s in paling afkomstig uit de Nederlandse binnenwateren. In gebieden waar hoge dioxinegehalten werden verwacht, zijn op 22 verschillende locaties monsters genomen van palingen. Uit deze studie blijk dat wilde paling uit de grote rivieren in Nederland de wettelijke productnorm fors overschrijdt. Het onderzoek bevestigt hiermee het vermoeden dat overschrijding van dioxinenormen in wilde paling in bepaalde delen van Nederland kan voorkomen. Uit eerdere onderzoeken van de VWA blijk dat dioxinegehalten in gekweekte paling beneden de norm blijven.

De risico's.

Zowel bij vissen als mensen wordt dioxine opgeslagen in vetweefsel en nauwelijks afgebroken of uitgescheiden.

Voor de gemiddelde consument in Nederland zijn de risico's van dioxine in wilde paling volgens het bureau Risico beoordeling vrijwel nihil omdat in Nederland weinig paling wordt gegeten. Anders ligt het voor mensen die vaak wilde paling eten, zoals hobbyvissers en liefhebbers van paling.

Maandelijkse consumptie van één portie wilde paling van ongeveer 150 gram uit de grote rivieren kan na enkele jaren leiden tot een zodanige toename van dioxineachtige stoffen in het menselijk lichaam dat nadelige effecten op de gezondheid niet kunnen worden uitgesloten. Hoge concentraties dioxinen kunnen uiteindelijk effect hebben op het functioneren van het immuunsysteem, de voortplanting of de hersenenontwikkeling.

Informeer naar de herkomst van de paling.

Eten van vette vis, zoals paling, is gezond omdat het zogenaamde omega-3-vetzuren bevat. Deze vetzuren bevorderen de gezondheid van hart en bloedvaten. Het Voedingscentrum adviseert daarom één of twee keer per week vette vis te eten. Uit het onderzoek en de risicobeoordeling blijk dat het voor mensen die paling willen eten, verstandig is om te kiezen voor paling die gekweekt is of gevangen is in andere wateren dan de grote rivieren.

Consumenten hebben de keuze voor de herkomst van de paling die zij kopen voor een groot deel zelf in de hand. Op etiketten van verpakte paling staat aangegeven uit welk land de paling afkomstig is en of het gaat om wilde of gekweekte paling. Ook bij onverpakte vis is te achterhalen of het gaat om wilde of gekweekt paling.

Verkopers van vis zijn namelijk wettelijk verplicht aan te geven waar de vis vandaan komt als een klant daar om vraagt.

Wettelijke bescherming.

Op basis van de Europese hygiëneregelgeving is het vanaf januari 2006 de verantwoordelijkheid van elk levensmiddelenbedrijf om veilige producten op de markt te brengen. Dat betekent dat producenten moeten kunnen aantonen dat hun producten aan de norm voldoen. Bij controles van de VWA moeten bedrijven aangeven hoe ze optreden bij eventuele overschrijdingen van de Europese norm. Dit staat beschreven in hun HACCP- plan of hygiënecode.

Controles.

De VWA gaat dit jaar op verkooppunten monsters nemen van paling om te kunnen bepalen of de producenten en leveranciers erin zijn geslaagd paling met te veel dioxine uit de voedselketen te weren. Daarnaast gaat de VWA in 2007 gericht controleren bij visverwerkende bedrijven en vishandelaren. De VWA treedt streng op tegen bedrijven die te vaak de regels niet voldoende naleven of de gezondheid van de consument in gevaar brengen.

Dioxine effectief weren uit de voederketen.

De Voedsel en Waren Autoriteit vindt dat verontreinigingen als dioxinen zo veel mogelijk uit de voedselketen moeten worden geweerd. Via monsteronderzoek en bedrijfscontroles wil de VWA in beeld krijgen of de huidige wettelijke bescherming van de consument effectief is. Mocht uit de onderzoeken blijken dat consumenten niet voldoende beschermd kunnen worden binnen de huidige wettelijke constellatie, dan zal de VWA de departementen van VWS en LNV vragen de mogelijkheden van een vangstverbod te onderzoeken van wilde paling uit de Nederlandse grote rivieren.

ADVIES SPORTVISSERIJ NEDERLAND: EET GEEN PALING UIT RIVIER

Sportvisserij Nederland roept sportvissers op om geen zelfgevangen paling uit de rivieren te eten. Dit omdat paling uit de grote rivieren zoveel dioxine bevat dat de wettelijke norm fors wordt overschreden.

Dit blijkt uit onderzoek van onderzoeksbureaus IMARES en RIKILT (Wageningen UR), uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV).

Dioxinen in voedsel zijn zeer gevaarlijk voor de volksgezondheid. Zowel bij dieren als mensen worden dioxinen in het vetweefsel opgeslagen en nauwelijks afgebroken of uitgescheiden.

Sportvisserij Nederland sluit zich daarom nadrukkelijk aan bij het advies van het Voedingscentrum om geen paling uit Nederlandse rivieren meer te eten. Sportvisserij Nederland adviseert sportvissers bovendien om uit voorzorg ook geen zelf gevangen paling uit andere wateren te eten, zolang niet bekend is of deze voldoen aan de dioxinenorm.

Het merendeel (circa 95%) van de in Nederland verkochte paling komt uit aalmesterijen waarvan de paling wel aan de productnorm voldoet. Voor de consument in de supermarkt of viswinkel is de herkomst van de paling vermeld op de verpakking.

Bij niet verpakte paling moet de consument altijd de verkoper vragen naar de herkomst.

De Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) gaat bij de producenten, leveranciers en verkopers controleren op het strikt naleven van de regels.

Het ministerie van LVN legt de verantwoordelijkheid om paling uit de grote rivieren uit de voedselketen te weren bij de visserijsector zelf. Jaarlijks gaat het om 200.000 kilo paling die in de grote rivieren wordt gevangen.

Mocht uit onderzoek blijken dat er nog steeds paling met dioxinen uit de rivieren wordt gegeten, dan adviseert de VWA om vangstbeperkingen voor paling in te stellen.

Het advies van het Voedingscentrum is te lezen op:

http://www.voedingscentrum.nl/voedingscentrum/Private/Nieuws/2007/Te+veel+dioxine+in+paling+uit+rivieren.htm